Divan Edebiyatı’na Hangi Açıdan Baktığınız Önemlidir

Üniversitemiz’ de 25. Yıl Etkinlikleri kapsamında Üniversitemizin yanı sıra Türkiye’nin ve dünyanın çeşitli üniversitelerinde öğretim üyeliği yapan, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterlik Müşaviri  Dr. Mehmet Kahraman tarafından ‘Divan Edebiyatı Üzerine Tartışmalar’ konulu  konferans verildi.  Nurettin Topçu Konferans Salonu’nda düzenlenen etkinliğe Genel Sekreterimiz  İsmail Altan Akgün, akademik ve idari personelimiz, öğrencilerimiz katıldı.

Edebiyatın özünün şiir olduğunu belirten Dr. Mehmet  Kahraman, “ Özellikle Türk Edebiyatı şiir üzerine kurulmuş bir edebiyattır. Bazı zayıf yönlerimiz olsa da Türk şiiri bence dünyanın en önde gelen şiirlerinden birisidir. Onun için edebiyat ile ilgili bir konuşmaya şiirle başlamak münasiptir diye düşünüyorum.

‘Perişan halin oldum sormadın hal-i perişanım

Gamından derde düştüm kılmadın tedbir-i dermanım

Ne dersin rüzgarım böyle mi geçsin güzel hanım

Gözüm canım efendim sevdiğim devletli sultanım’

Fuzuli’nin bu şiiri sanki bugün söylenmiş gibi. Divan şiirine bu şiirin son mısrası ile başlamanın önemli olduğunu düşünüyorum.  ‘Gözüm canım efendim sevdiğim devletli sultanım’  mısrası çok geniş ve üzerinde konuşulması gereken bir mısradır. Divan Şiiri üzerine çalışan önemli isimler Divan Şiiri’nde sevgilinin bir karşı cinsten başlayıp Allah’a kadar gideceğini belirtir. Fuzuli’nin mısrasında da bunu görüyoruz. ‘Gözüm, canım, sevdiğim’ ifadesini herkese söyleyebiliriz ancak ‘efendim’ ve ‘devletli sultanım’ ifadesini herkese söyleyemeyiz. Soyut bir şiir olan Divan Şiiri’ni anlamak için onun atmosferine girmeliyiz”  dedi.

İnsan Hangi Dünyaya Kulak Kesilmişse Diğerine Sağır Oluyor

Divan Edebiyatı’nın farklı kaynaklar tarafından farklı şekillerde yorumlandığını belirten Dr. Kahraman, “Divan Edebiyatı kimileri için sevgili ve şarap edebiyatı, kimileri için adeta ilahi metni gibi görülmüş. Bunun nedeni ise nereden baktığımızla ilgilidir. Metin soyut olunca hangi dünyada nasıl bir bakış açısına sahipseniz ona göre yorum yapma şansınız var. Mesela  İslami bir duyarlılığı olmayan bir insan Allah’ın dost ve sevgili olarak görüleceğini düşünemez. Divan Edebiyatı’nın dünyasını tanımayan bir insanın onunla ilgili kötü şeyler söylemesi mümkün.  Divan Edebiyatı’nın en önemli isimlerinden biri olan ve meşhur Hüsn-ü Aşk adlı eseri yazan Şeyh Galip devrin padişahlarının, kültür ve sanat dünyasının önemli isimlerinin sık sık ziyaret ettiği Galata Mevlevihane’sinin şeyhidir.  İlginç bir şekilde Şeyh Galip gibi bir insanın eserlerindeki bazı mısraları dahi cinsel sapkınlık olarak görenler, yorumlayanlar olmuş. İsmet Özel’in dediği gibi ‘ İnsan hangi dünyaya kulak kesilmişse diğerine sağır oluyor.’ Bütün mesele neye nereden baktığınızla alakalıdır” şeklinde konuştu.

            Konuşmanın ardından Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Salim Pilav tarafından Dr. Mehmet Kahraman’a plaket takdim edildi. Program toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.