26 Nisan 2024

Oxford mu? Bologna mı? Fas Karaviyyin mi?

Dünya çapında çok sayıda üniversite ile proje bazlı iş birliği çalışmalarına imza atan Üniversitemiz, 1096 yılında kurulan Oxford ve 1088 yılında kurulan Bologna Üniversitesinden daha eskiye uzanan bir tarihi olan dünyanın en eski üniversitesi Fas Karaviyyin Üniversitesi ile ikili iş birliği anlaşması imzaladı.

Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Necmeddin Bilal Erdoğan, Rektörümüz Prof. Dr. Ersan Aslan, Genel Sekreterimiz Dr. Öğr. Üyesi Şevket Evci, Dış İlişkiler Başkanımız Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Başer ve Fransızca Öğretim Görevlisi Tuğba Altınışık, Fas’ta bulunan ve 859 yılında Fatıma el Fıhri tarafından kurulan dünyanın en eski üniversitesi Karaviyyin Üniversitesini ziyaret etti. Üniversite heyetimiz Karaviyyin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Amal Jellal, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İdris el Fıhri ve Genel Sekreter Prof. Dr. Bennani Zoubir Mohammed tarafından ağırlandı.

Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getiren Karaviyyin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Amal Jellal, Karaviyyin Üniversitesi’nin 859 yılında Fatıma el Fıhri’nin babasından kalan mirasla kurulduğunu ve günümüzde de aktif olarak eğitim vermeye devam eden dünyanın ilk üniversitesi olduğunu belirterek Karaviyyin Üniversitesi’nin Fes, Rabat ve Kasablanka’da bulunan kampüslerinden ve yaptıkları çalışmalardan bahsetti. Rektör Jellal, Karaviyyin Üniversitesi’nin hem ibadet hem de eğitim amacıyla kullanılan büyük bir yapı olarak matematik, felsefe ve tıp gibi pek çok alanda eğitim verdiğini belirtti. Dünya üzerinde tıp alanında verilen ilk diplomanın Karaviyyin Üniversitesi’ne ait olduğunu ifade eden Rektör Prof. Dr. Amal Jellal, bu diplomanın Endülüs’ten gelen bir jüri önünde çalışmalarını sunan Fas’lı bir öğrenciye ait olduğunu ve jüri önünde tez savunma geleneğinin de bu şekilde başladığını vurguladı. Karaviyyin Üniversitesi’nin geçmişten bugüne dünyaya açık bir üniversite olduğunu söyleyen Rektör Jellal, Üniversite’nin ilim öğrenmek için farklı topraklardan doğuya giden veya doğudan gelen pek çok alimin mutlak ziyaret noktası olduğunu, alimlerin burada birbirleriyle el yazması paylaşma şansı yakaladıklarına değindi. Karaviyyin Üniversitesi’nde geçmişten bugüne başka bir dine ait olanlara yönelik de herhangi bir ayrım yapılmadığını dile getiren Rektör Jellal, örneğin 10. yüzyılda Fransa’dan Fes şehrine eğitim alması için gönderilen ve burada çalışmalar yürüten Papa II. Silvester’ın, Avrupa’ya sıfır (0) rakamını ve Arap rakamlarını götüren ilk matematikçi olduğu söyledi. Fas içinde de devlette görev verilecek kişilerin Karaviyyin Üniversitesi’nde eğitim almış olmalarının önemli olduğunu vurguladı. Fas kralları tarafından bu üniversiteye verilen önemi anlatan yazılara da değinen Rektör Prof. Dr. Amal Jellal, her kralın çalışmaları ve hediyeleriyle bu üniversitede iz bıraktığını söyledi.

"Güçlü İş Birliğine Vesile Olmasını Umuyoruz"

Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı (İBTAV) Mütevelli Heyeti Üyesi Necmettin Bilal Erdoğan, Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Bilim Tarihi alanında önemli bir yere sahip olduğunu dile getirdi. Erdoğan, 94 yaşında son nefesine kadar çalışan Prof. Dr. Fuat Sezgin’in çalışmalarının devamlılığını sağlamak adına Cumhurbaşkanımızın desteğiyle İstanbul’da İBTAV tarafından bir kütüphane, müze ve enstitü kurulduğunu anlattı. Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Bilim Tarihi çalışan bilim insanları için önemli bir rehber olduğunu ve kıymetli eserler bıraktığını belirten Necmettin Bilal Erdoğan, gençlerimizin Müslüman bilim insanlarının dünya medeniyetine katkılarını anladıklarında özgüvenlerinin güçleneceğini ifade ederek “Bu amaçla yurt içinde ve Şili’den Endonezya’ya yurtdışında pek çok ülkede İslam Bilim Tarihi ile ilgili konferanslar verildi ve bu konferanslarda İbn Haldun, İbn Rüşd gibi pek çok alimin yetişmesini sağlayan dünyanın en eski üniversitesi olan Karaviyyin Üniversitesi’ni de anlattık. Bu nedenle bugün burada bulunmaktan dolayı çok mutluyuz. Bu ziyaretin hem vakfımız hem de Kırıkkale Üniversitesi ile güçlü iş birliğine vesile olmasını umuyoruz.” diyerek sözlerini tamamladı.

"Proje Bazlı İkili İş Birliği Hayata Geçirmeliyiz”

Ev sahipliği için Rektör Jellal'a teşekkür eden Rektörümüz Prof. Dr. Ersan Aslan, yurt içinde tüm illerimizde ve dünya üzerinde farklı ülkelere giderek Türk ve Müslüman bilim insanlarının dünya medeniyetine katkıları ile ilgili bir farkındalık uyandırmayı amaçladıklarını dile getirdi. Dünya çapında başarılı eserlere ve icatlara imza atan bilim insanlarımızın çalışmalarını anlatan Prof. Dr. Fuat Sezgin’in en zorlandığı şeyin bu başarılarımızı kendi insanımıza anlatmak olduğunu söylediğini belirtti. Cumhurbaşkanımız tarafından 2019 yılının Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı olarak belirlenmesinden bugüne 1000’in üzerinde etkinlik düzenlenerek binlerce gence, 26 farklı bilimsel disiplinde bilim insanlarımızın çalışmalarını ve günümüze katkılarını anlattıklarını vurguladı. Rektörümüz, konuşmasının devamında “Tüm bunları yaparken iki hayalimiz vardı. Bunlardan birincisi; gençlerin özgüven kazanmaları, kendilerine güvenmeleri ve kendi geçmişlerini iyi tanımaları, ikincisi ise konferanslarda anlattığımız, pek çok aliminin yetişmesine vesile olan, günümüzde de hala aktif olarak devam eden bilim yuvası, UNESCO mirası Karaviyyin Üniversitesi’nin nasıl bir yer olduğunu görmekti. Bu nedenle bugün burada bulunarak bir hayalimizi gerçekleştirdik. Ortak alanlarımıza baktığımızda, Veteriner Fakültemiz hariç, tüm fakültelerimizle doğrudan ilgili bir bölümünüz olduğunu görüyoruz. İlgili tüm bölümlerimizle çalışma yürütebiliriz. Her fakülte ve öğretim elemanımızı eşleştirerek dinamik, proje bazlı ikili iş birliği hayata geçirmeliyiz.” dedi. Rektörümüz ayrıca Karaviyyin Üniversitesi Rektörü ve ekibini Üniversitemize davet etti.

Konuşmaların ardından Karaviyyin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Amal Jellal, heyete Karaviyyin Üniversitesi logosu, Fas tarihinin anlatıldığı bir kitap ve Karaviyyin Üniversitesi’nin anlatıldığı 3 ciltlik eserden oluşan hediyelerini takdim etti. İBTAV Mütevelli Heyeti Üyesi Necmeddin Bilal Erdoğan, Karaviyyin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Amal Jellal'e teşekkür ederek Prof. Dr. Fuat Sezgin’in 5 ciltlik İslam’da Bilim ve Teknik kitabı ile usturlab hediye etti ve kendilerini İstanbul’da da ağırlamaktan memnuniyet duyacaklarını dile getirdi. Rektörümüz Prof. Dr. Ersan Aslan, misafirperverlikleri için Karaviyyin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Amal Jellal'e teşekkür etti ve şehrimizin sembol eserlerinden Çeşnigir Köprüsü’nün resmedildiği çini karo hediye etti. Rektörümüz, şehrimizi ve tarihi Ceşnigir Köprümüzü bizzat görmeleri için en kısa sürede Rektör Jellal'i Kırıkkale’de ağırlamaktan memnuniyet duyacaklarını ifade etti.

Heyet daha sonra ikili iş birliği imzalamak üzere Karaviyyin Üniversitesi’nde yeni yapılan senato salonuna geçti. İmza töreninde söz alan Prof. Dr. Amal Jellal, bu yeni senato salonunda atılan ilk imza olarak da bu anlaşmanın önemli olduğunu vurguladı ve her iki kurum için de hayırlı olması dileklerinde bulundu. İmza töreni sonrasında Karaviyyin Üniversitesi Kütüphanesi, Medrese ve Camii ziyaret edildi. Kütüphane ziyareti sırasında el yazması eserlere ait örnekler ve yapılan çalışmalar gösterildi. Eserler hakkında bilgi veren yetkililer, kütüphanede İncil’in dünyanın en eski Latince kopyasından daha eski Endülüs kaligrafisiyle yazılmış Arapça çevirisi, 9. yüzyıla ait restorasyonu tamamlanmış el yazması Kur’an örneği, Abu Ishaq Al-Fazari tarafından Endülüs kaligrafisiyle yazılmış Hz. Muhammed biyografisi ve İbn-i Rüşd’ün el yazması açıklamalarının yer aldığı Aristo’nun Etikler kitabı gibi eserler olduğunu bunlar gibi 4000 tane daha el yazması eserin kütüphanede mevcut olduğunu dile getirdi. Ardından el yazması eserlerin restorasyon çalışmalarının yapıldığı laboratuvar ziyaret edildi. Necmettin Bilal Erdoğan, bu çalışmalarla ilgili İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi ile iş birliği gerçekleştirilebileceğini söyledi.

Karaviyyin Üniversitesi ziyaretinin ardından Üniversite heyetimiz Rabat’ta bulunan Türkiye Büyükelçiliğini ziyaret etti. Rektörümüz ve beraberindeki heyeti karşılayan Büyükelçi Mustafa İlker Kılıç, ziyaretleri dolayısıyla Rektörümüze teşekkür etti. Rektörümüz Prof. Dr. Ersan Aslan, Karaviyyin Üniversitesi ile yapılan ikili iş birliği anlaşması ve dünyanın farklı coğrafyalarında Prof. Dr. Fuat Sezgin ve İslam Bilim Tarihi kapsamında yapılan çalışmalar hakkında Büyükelçi Mustafa İlker Kılıç'a bilgi verdi. Fas hakkında genel bilgi veren ve yürüttükleri çalışmalara değinen Büyükelçimiz, Fas üniversitelerinde Türkoloji Bölümü kurulması ve Faslı öğrencilere Türkçe eğitimi verilmesinin önemli bir çalışma olacağını belirtti. Fas ziyaretleri sırasında desteklerinden dolayı Büyükelçi Kılıç'a teşekkür eden Rektörümüz Prof. Dr. Ersan Aslan, günün anısına ilimizin önemli sembollerinden olan Çeşnigir Köprüsü’nün resmedildiği çini karoyu Büyükelçi Mustafa İlker Kılıç'a hediye etti.